Szkoła z tradycjami

(ponad) 100 lat szkoły

(ponad) 400 lat tradycji

Pijarska tradycja

Prowadzenie szkół było i jest głównym zadaniem zakonu pijarów. Jego założyciel, święty Józef Kalasancjusz, otworzył w 1597 roku na rzymskim Zatybrzu pierwszą w Europie bezpłatną szkołę publiczną otwartą dla wszystkich, nawet najbiedniejszych, dostępną dla dzieci różnych wyznań, narodowości i kultur. Opracowany przez niego wzorzec kształcenia młodzieży dał początek wielu szkołom i zakładom wychowawczym na całym świecie. Pijarzy podjęli jego wskazania jako rację i sens swojego istnienia.

Również polscy pijarzy od ponad 350 lat istnienia na ziemi polskiej prowadzą dzieło wychowania i nauczania jako podstawowe zadanie realizacji swojego zakonnego charyzmatu.
Takie nazwiska, jak Stanisław Konarski (poeta, edytor, reformator szkolnictwa), Onufry Kopczyński (autor pierwszej gramatyki języka polskiego), Herman Osiński (autor prac z fizyki, chemii oraz metalurgii) i wiele innych na zawsze wpisały się w historię polskiej nauki i oświaty.

Złotym okresem działalności pijarów polskich był wiek XVIII. Stanisław Konarski przeprowadził reformę szkolnictwa w nowym, oświeceniowym duchu. Założył m.in. Collegium Nobilium (1740) - elitarną szkołę dla synów magnackich, przyszłych rządców kraju. Wiązało się to z reformą całego szkolnictwa pijarskiego i powstaniem Komisji Edukacji Narodowej - pierwszego w świecie ministerstwa szkolnictwa. Wychowankami pijarskimi byli m.in.: marszałek Sejmu Stanisław Małachowski i Ignacy Potocki, dowódca powstania - Tadeusz Kościuszko,  twórca polskiej historiografii - Joachim Lelewel, Stanisław Moniuszko - twórca opery narodowej, Wojciech Bogusławski - twórca narodowej sceny.

Później przyszły zabory, powstania, a wraz z nimi najpierw zamknięcie szkół pijarskich przez zaborców, a następnie kasata zakonu na ziemiach polskich.  W rękach zakonu pozostało tylko jedno kolegium w Krakowie. Gdy w 1888 r. powstała na powrót prowincja pijarska, wiadomo było, że wcześniej czy później odrodzi się też pijarskie szkolnictwo. Duży wkład w otwarcie przed ponad stu laty szkoły w Krakowie mieli hiszpańscy ojcowie pijarzy, którzy przybyli do Krakowa w 1903 roku.

Krótka historia Liceum

* Dzieje Liceum Pijarskiego w Krakowie sięgają roku 1909, kiedy podjęta została decyzja o uruchomieniu szkoły w budynku Kolegium Pijarów przy ul. Pijarskiej 2.  Budynek, w którym dziś mieści się liceum  został oddany do użytku  w listopadzie 1912 r.  Gdy rok później wybuchła wojna, Austriacy przeznaczyli go na lazaret. Tak było do 1918 r. 

* Okres dwudziestolecia międzywojennego to czas realizowania misji wychowania i nauczania wśród dzieci i młodzieży. Historia gimnazjum w tym okresie jest wyjątkowo bogata. Wszechstronny i ciekawy program wychowania łączył tradycje Collegium Nobilium z wymogami i potrzebami współczesności. 

* W roku 1939 wybuch II wojny światowej spowodował utratę budynku szkolnego - został on przekształcony na siedzibę niemieckiej Luftwaffe, ze względu na bliskość lotniska. Wycofując się z Krakowa w 1945 roku, Niemcy podpalili budynek.

* Tuż po zakończeniu wojny pijarzy odzyskali swoją własność i wyremontowali ją, dzięki czemu w 1947 r. do budynku powrócili uczniowie. Niestety, tylko na cztery lata, gdyż w 1951 r. zajęły go wojska radzieckie, które później przekazały go wojsku polskiemu. To zmusiło zakon pijarów do wynajmowania pomieszczeń, w których prowadzono liceum ogólnokształcące dla młodzieży męskiej.

* Dopiero w roku 1990 udało się ponownie odzyskać i wyremontować gmach  dla potrzeb szkoły. Od 1 września 1990 roku - poza zmianą lokalizacji szkoły - wprowadzono też koedukację.

Aktualnie szkoła liczy blisko 400 uczniów.

       Kliknij w ikonkę, aby przeczytać  więcej.

Opracowanie na podstawie tekstów:

E. Kryściak: Jak to z pijarami było, Informator nr 8, Kraków 2000; T. Korzeń: Jak to z pijarami było cz.II, Informator nr 9, Kraków 2001;  K.Samsonowska: Szkice z przeszłości szkoły pijarów, Kraków 2009.